اچینگ چیست؟
اچینگ یک فرآیند حیاتی است که برای آشکارسازی ریزساختار نمونه های متالوگرافی استفاده می شود. اچینگ فلزات به عنوان یک فرآیند مهم در صنایعی مانند الکترونیک، هوافضا و خودرو برای ایجاد قطعات دقیق مورد استفاده قرار می گیرد. دستیابی به نتایج پایدار نیازمند کنترل دقیق پارامتر های شیمیایی، فیزیکی و مرتبط با محلول است.

تکنیک های رایج اچینگ شامل روش های شیمیایی، الکترولیتی، حرارتی، پلاسما، نمک مذاب و مغناطیسی است. با این حال، دو مورد از پرکاربردترین آن ها عبارتند از:
اچینگ شیمیایی - از محلولهای اسید/باز همراه با اکسیدکننده ها یا کاهنده ها در حلالی مانند الکل استفاده می شود.
اچینگ الکتروشیمیایی - با استفاده از ولتاژ یا جریان اعمال شده، اچینگ شیمیایی را تقویت میکند.
در جدول زیر ترکیب، غلظت مصرفی، شرایط و موارد مصرف برخی اچانت های مرسوم ارائه شده است:
موارد مصرف | شرایط | غلظت | ترکیب | اچانت |
فولاد ضد زنگ سری ۳۰۰، سوپرآلیاژها | غوطهوری | ۹ گرم، ۱۵۰ میلیلیتر، ۴۵ گرم، ۷۵ میلیلیتر | کلرید آمونیوم مس، اسید هیدروکلریک، کلرید فریک، آب دیونیزه | Adler Etchant |
آلیاژهای آلومینیوم | غوطهوری | ۲۵ گرم، ۲۵۰ میلیلیتر | سود پرک، آب مقطر | Al-NaOH Etchant |
برنجهای دارای کبالت | غوطهوری | ۵۰ گرم، ۲۴۵ میلیلیتر | (NH4)2S2O8، آب مقطر | Ammonium Persulfate Etchant |
مس و آلیاژهای مس | سواب ۵-۴۵ ثانیه | ۶۲.۵ میلیلیتر، ۱۲۵ میلیلیتر، ۶۲.۵ میلیلیتر | آمونیاک، پراکسید هیدروژن (۳٪)، آب دیونیزه | ASTM No. 30 |
آلیاژهای Fe-Cr-Ni | الکترولیتیک، 2.5 ولت | 187.5 گرم، 245 میلی لیتر | KOH، آب مقطر | ASTM 97 |
هستلوی | غوطهوری | ۳۱.۲۵ گرم، ۱۸۷.۵ میلیلیتر، ۶۲.۵ میلیلیتر | CrO3، HCl، آب مقطر | ASTM No. 157 |
فولاد - رنگ های فریت، مارتنزیت و غیره | غوطهوری | 250 میلی لیتر، 25 گرم، 7.5 گرم | آب مقطر، Na2S2O3، K2S2O5 | Beraha's |
فولاد ضد زنگ سرس 300 و دوبلکس | غوطه وری، 20 درجه سانتیگراد | 8.5 گرم، 2.4 گرم، 122 میلی لیتر، 6 میلی لیتر، 122 میلی لیتر | FeCl3، CuCl2، HCl، HNO3، اتانول | Carpenters |
مس و برنج | غوطهوری، ۲۰ درجه سانتیگراد | ۱۲۵ میلیلیتر، ۱۲۵ میلیلیتر | اسید نیتریک، آب مقطر | Copper No.1 |
مس و برنج | غوطهوری، ۲۰ درجه سانتیگراد | ۲۰۰ میلیلیتر، ۵۰ میلیلیتر، ۱۰ گرم | آب دیونیزه، هیدروکلراید، FeCl3 | Copper No.2 |
آهن آزاد را در فولادهای ضد زنگ تشخیص میدهد | - | 40 گرم، 1.5 میلی لیتر، 245 میلی لیتر | CuSO4·5H2O، H2SO4، آب دیونیزه | CU-PASS-SOL |
برای Cu-Sn (برنز قلع) | - | 36 میلی لیتر، 445 میلی لیتر، 18 میلی لیتر، 8.9 گرم | H2SO4، آب دیونیزه، NaCl (اشباع)، K2Cr2O7 | Dichromate |
فولادهای ضد زنگ مارتنزیتی و PH | - | 100 میلی لیتر، 12.5 گرم، 75 میلی لیتر، 65 میلی لیتر | HCl، CuCl2، آب دیونیزه، الکل | Fry's Etchant |
سوپرآلیاژهای نیکل-مس دوپلکس | غوطهوری/سواب، ۲۰ درجه سانتیگراد | ۵ گرم، ۱۰۰ میلیلیتر، ۱۰۰ میلیلیتر | CuCl2، HCl، اتانول | Kalling's No. 2 |
آلومینیوم و تیتانیوم | 10 تا 30 ثانیه غوطهوری | 190 میلیلیتر، 5 میلیلیتر، 3 میلیلیتر، 2 میلیلیتر | آب دیونیزه، HNO3، HCl، HF | Keller's |
برنج، برنز، چدن، فولاد | چند ثانیه | 250 میلی لیتر اشباع، 5 گرم | محلول Na2S2O3، K2S2O5 | Klemm's Reagent |
مس، چدن، قلع | تا چند دقیقه در دمای 40 درجه سانتیگراد | 250 میلی لیتر، 25 گرم | Na2S2O3محلول، K2S2O | Klemm's 2 |
اچ ماکرو برای آلیاژهای نیکل | تازه تهیه شده | مقادیر متفاوت | محلولهای چندگانه (HNO3، HCl، H2O2) | Inconel Etchant |
تیتانیوم و آلیاژها | سواب تا 20 ثانیه | 92 میلیلیتر، 6 میلیلیتر، 2 میلیلیتر | آب دیونیزه، HNO3، HF | Kroll’s |
سوپرآلیاژهای نیکل، نیکل-مس، نیکل-آهن | سواب یا غوطه ور کردن 5 تا 60 ثانیه | 10 گرم، 50 میلی لیتر، 50 میلی لیتر | CuSO4، HCl، آب | Marble's |
کاربیدها، کروم، مولیبدن، آلیاژهای WC-Co | ابتدا آب و پتاس را مخلوط کنید | 10 گرم، 10 گرم، 100 میلی لیتر | K3Fe(CN)6، KOH، آب | Murakami's |
آهن معمولی، فولاد | چند ثانیه | 100 میلیلیتر، 1 تا 10 میلیلیتر | اتانول، HNO3 | Nital |
فریت، کاربید، بینیت و غیره | چند ثانیه | ۱۰۰ میلیلیتر، ۲ تا ۴ گرم | اتانول، اسید پیکریک | Picral |
کاربید فریت در فولادها | چند ثانیه | 1 گرم، 5 میلی لیتر، 100 میلی لیتر | اسید پیکریک، هیدروکلراید، اتانول | Vilella’s |
اچینگ رنگی برای آلیاژهای تیتانیوم | چند ثانیه | ۴.۵ گرم، ۱۰ میلی لیتر، ۲۴۰ میلی لیتر | آمونیوم بی فلوراید، هیدروکلراید، آب | Weck's |
منابع:
- https://www.xinketching.com/controlling-factors-in-the-metal-etching-process/
- https://www.metallographic.com/metallographic-consumables/etching.html?srsltid=AfmBOoqpggB3y4duDU_p2KTfxoyL6_fdKxjzdDl2GYnhFySeL86ajpZu
- Masato, Davide & Piccolo, Leonardo & Lucchetta, Giovanni & Sorgato, Marco. (2022). Texturing Technologies for Plastics Injection Molding: A Review. Micromachines. 13. 1211. 10.3390/mi13081211.









